Mide Ülseri Tanımı, Belirti ve Bulguları, Nedenleri, Teşhis ve Tedavisi
DİĞER AD(LAR)I
- Gastrik Ülser
TANIM
Mide ülseri, doku direncinin ortadan kalkması ve aşırı asit-pepsin salgısı etkisiyle midenin en içteki koruyucu tabakasında gelişen doku hasarıdır. Tedavi edilmezse mide duvarı içine doğru ilerler ve kanama, delinme, yırtılma gibi ek sorunlara veya mide çıkışının tıkanmasına neden olabilir.
BELİRTİ ve BULGULAR
- Karnın üst kısmında yanma, ağırlık hissi, kemirici-kıvrandırıcı tarzda ağrı. Ağrı genellikle yemeklerden hemen sonra ortaya çıkar. Mide asidini nötralize edici ilaçlar (antasitler) veya kusma ağrıyı hafifletebilir.
- Bulantı, kahve telvesi görünümünde kusma
- Kilo kaybı, yorgunluk ve halsizlik
- Koyu katran renginde dışkılama veya dışkıda kan varlığı
NEDENLERİ
- Mide asit salgısını arttıran faktörler: Gastrinoma gibi endokrin tümörler, kalıtımsal etkenler, kronik anksiyete ve stres gibi psikolojik rahatsızlıklar
- Doku direncini azaltan faktörler: Aspirin türevi ilaçların uzun süreli kullanımı, sigara ve/veya alkol tüketimi
- Diğer ilgili hastalıklar: Gastrit, kronik akciğer hastalığı, kronik eklem hastalıkları
- Cerrahi girişimler, travma, yanıklar
Yukarıdaki faktörler mide ülseri gelişiminde rol oynamakla beraber son yıllarda özellikle Helicobacter pylori adlı bir bakteri enfeksiyonu üzerinde durulmaktadır. Bu teoriye göre H. Pylori’nin mide doku bütünlüğünü bozarak ülsere neden olduğu düşünülmektedir. Mide ülseri vakalarının %73’ünde H. Pylori mevcuttur.
TEŞHİS YÖNTEMLERİ
- İlaçlı mide-barsak filmleri çekilmesi
- Endoskopi ve biyopsi yapılması: Özellikle selim mide ülseri ile ülserleşmiş mide kanserinin ayırıcı tanısı yönünden çok gerekli ve önemlidir.
- Mide özsuyunun incelenmesi
- Çeşitli yöntemlerle Helicobacter pylori varlığının araştırılması
TEDAVİ
Tedavinin temel amacı; şikayetlerin giderilmesi, ülser iyileşmesinin hızlandırılması, komplikasyonların önlenmesi ve nükslerin engellenmesi yönündedir.
- Doku direncini azaltan faktörlerin önüne geçilmelidir.
- Tedavide diyetin yeri tartışmalıdır. Fakat vakaya özel kısıtlamalara gidilmesi ve süt gibi asit salgısını arttıran besinlerin kesilmesi ülser iyileşmesini hızlandırabilir.
- İlaç tedavisinde vakaya göre; antasitler, sukralfat, H2-reseptör antagonistleri, proton pompa inhibitörleri (PPİ), bizmuth preperatları, carbenoxolone, prostaglandin E2 ve F2a, antikolinerjik ilaçlar kullanılabilir.
- Çeşitli antibiyotikler ve yukarıdaki bazı ilaçlar kombine edilerek Helicobacter pylori tedavisi yapılabilir.
- Mide kanseri şüphesi olan ve kanama, delinme, tıkanıklık gibi komplikasyonlar gelişmiş vakalarda cerrahi tedaviye gidilebilir.
KORUNMA
- Midenizi rahatsız eden yiyeceklerden uzak durun.
- Mümkün oldukça posalı gıdalarla beslenin.
- Sigarayı bırakın.
- Alkol alıyorsanız aşırıya kaçmayın. Aspirin türevi ilaçları kesinlikle alkolle beraber almayın!
DOKTORA BAŞVURULMASI GEREKEN DURUMLAR
- Mide ülseriniz varsa ve halsizlik, çabuk yorulma gibi kansızlık şikayetlerinden yakınıyorsanız. Ülseriniz, sizin fark edemeyeceğiniz şekilde gizlice kanıyor olabilir.
- Mide ülseriniz varsa ve aniden şiddetli sırt ağrısı gelişirse. Ülseriniz mide duvarını deliyor veya delmiş olabilir. Hemen en yakın hastaneye başvurmalısınız.
- Mide ülseri şikayetleriniz varsa ve kahve telvesi gibi koyu kan kusarsanız veya katran gibi koyu kanlı dışkı yaparsanız. Bunlar mide kanaması belirtileridir. Hemen en yakın hastaneye başvurmalısınız.
- Mide ülseriniz varsa ve vücudunuz soğuyor, kendinizi bayılacakmış gibi hissediyorsanız veya gerçekten bayılırsanız. Bunlar yoğun kan kaybına bağlı şok belirtileridir. Acil olarak hastaneye gidin.
Gastrit konusu ile de ilgilenebilirsiniz.
