Anorektal abse, makat çevresinde ve rektumda gelişen, genellikle bakteriyel enfeksiyon sonucu oluşan irin dolu şişliklerdir. Bu enfeksiyon, makat çevresindeki bezlerden kaynaklanır ve bezlerdeki bakteriler, enfekte olarak irin birikmesine yol açar. Anorektal abse, ağrılı bir durum olup, dışkılama sırasında şiddetli ağrılar, şişlik, kızarıklık ve ateş gibi belirtilerle kendini gösterir.
Abse, genellikle anüs çevresindeki deri altında yerleşir, ancak daha derin alanlara da yayılabilir. İleri evrelerde tedavi edilmediğinde, bu enfeksiyon perianal fistül gibi daha karmaşık durumlardaki komplikasyonlara yol açabilir. Anorektal abse tedavi edilmediği takdirde ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir, bu yüzden zamanında müdahale önemlidir.
Anorektal Abse’nin Belirtileri
Anorektal abse, genellikle aşağıdaki belirtilerle kendini gösterir:
- Ağrı ve Sızı: Abse, özellikle dışkılama sırasında şiddetli ağrılara neden olabilir. Aynı zamanda uzun süre oturma veya hareket etme ile de ağrı artabilir.
- Şişlik ve Kızarıklık: Enfekte bölge şişer ve kızarır, bu da iltihaplanmanın belirtisidir. Ayrıca bölgede ısınma hissi olabilir.
- Ateş: Enfeksiyon nedeniyle ateş yükselmesi sık görülen bir durumdur. Vücut, enfeksiyona karşı bir yanıt olarak sıcaklık üretir.
- Makattan Akıntı: Bazen irinli bir akıntı olabilir. Bu akıntı, enfeksiyonun vücut tarafından dışarı atılma şekli olarak görülebilir.
- İltihap ve Sızıntı: Bölgedeki enfeksiyon, şişlik ve ağrıya yol açabilir, bunun yanında dışkılama sırasında rahatsızlık hissedilebilir.
Anorektal Abse’nin Nedenleri
Anorektal abse, genellikle bakteriyel enfeksiyonların bir sonucu olarak gelişir. Bu enfeksiyonlar, anal bezlerde birikerek abseye yol açabilir. Anorektal abseyi tetikleyebilecek başlıca nedenler şunlardır:
- Anal Bez Enfeksiyonları: Makat çevresindeki bezlerin enfekte olması, abse gelişmesine yol açabilir. Bu bezler, normalde dışkılama işlemi sırasında sıvı salgılar ve enfekte olduklarında irin birikmesi söz konusu olabilir.
- İrritasyon ve Yaralanmalar: Anal bölgedeki cilt yaralanmaları veya aşırı tahriş, enfeksiyon riskini artırabilir ve abseye yol açabilir.
- Bağırsak Hastalıkları: Crohn hastalığı gibi sindirim sistemi hastalıkları, anorektal abse gelişme riskini artırabilir.
- Bağışıklık Sistemi Problemleri: Zayıflamış bağışıklık sistemi, vücudun enfeksiyonlarla mücadele etmesini zorlaştırabilir, bu da abse riskini artırır.
- Kanser: Rektum veya anal bölgede kanser, enfeksiyon ve abse gelişimine neden olabilir.
Anorektal Abse’nin Teşhisi
Anorektal abse teşhisi, genellikle doktor tarafından yapılan fiziksel muayene ile konur. Teşhis sürecinde şunlar yapılabilir:
- Fiziksel Muayene: Doktor, anorektal bölgeyi muayene ederek abseyi tespit edebilir. Şişlik, kızarıklık ve ağrı gibi belirtiler gözlemlenir.
- Ultrasonografi: Eğer abse daha derin bölgelerde yer alıyorsa, ultrasonografi gibi görüntüleme yöntemleri kullanılabilir. Bu, absenin yerini ve büyüklüğünü belirlemeye yardımcı olur.
- MR Görüntüleme: MRG, anorektal abseyi daha detaylı incelemek ve absenin çevre dokulara nasıl yayıldığını görmek için kullanılabilir.
Anorektal Abse’nin Tedavisi
Anorektal abse tedavisinin amacı enfeksiyonu temizlemek ve semptomları hafifletmektir. Tedavi genellikle şu yöntemlerle yapılır:
- Cerrahi Drenaj: Anorektal abse tedavisinde genellikle cerrahi drenaj gerekir. Abse, irin birikintilerinin vücut dışına atılmasını sağlamak için cerrahi olarak açılır. Bu işlem lokal anestezi altında yapılabilir.
- Antibiyotik Tedavisi: Abse enfeksiyonuna neden olan bakterileri öldürmek için antibiyotik tedavisi gerekebilir. Antibiyotikler, enfeksiyonun yayılmasını engellemeye yardımcı olur.
- Ağrı Yönetimi: Abse nedeniyle oluşan ağrıyı hafifletmek için ağrı kesiciler kullanılabilir. Ayrıca, oturma banyoları da rahatlatıcı olabilir.
- Hijyen ve Bakım: Anorektal abse tedavisinde hijyen çok önemlidir. Bölge temiz tutulmalı ve enfeksiyon riskini artıracak herhangi bir dış etkenin (örneğin, aşırı baskı, kötü hijyen) önüne geçilmelidir.
Sonuç
Anorektal abse, doğru tedavi edilmediği takdirde, perianal fistül gibi daha karmaşık problemlere yol açabilir. Bu nedenle, erken teşhis ve uygun tedavi süreci büyük önem taşır. Cerrahi müdahale ve antibiyotik tedavisi ile genellikle başarılı bir iyileşme sağlanabilir. Anorektal abse tedavisinde dikkatli hijyen, enfeksiyon risklerini azaltır ve iyileşme sürecini hızlandırır.
