BPH Nedir?
Benign Prostat Hiperplazisi (BPH), prostat bezinin iyi huylu büyümesidir. Genellikle 50 yaş üstü erkeklerde görülen ve yaşlanmanın doğal bir parçası olan bu durum, prostat bezinin büyüyerek idrar yolunu sıkıştırması sonucu çeşitli şikayetlere neden olur.
Hastalığın Anatomisi
Prostat Bezi
- Normal Anatomi
- Mesane altında yerleşim
- Üretrayı çevreleyen yapı
- Normal boyut (20-30 gram)
- Kestane büyüklüğü
- BPH’de Değişimler
- Bezsel doku artışı
- Stromal doku çoğalması
- Hacim artışı
- İdrar kanalında daralma
Hastalığın Nedenleri
Hormonal Faktörler
- Temel Hormonlar
- Testosteron etkisi
- DHT (dihidrotestosteron) rolü
- Östrojen/androjen dengesi
- Büyüme faktörleri
- Yaşa Bağlı Değişimler
- Hormonal denge bozukluğu
- Metabolik değişiklikler
- Hücre yenilenmesinde artış
- Apoptoz değişiklikleri
Risk Faktörleri
- Yaş (50 üzeri)
- Genetik yatkınlık
- Metabolik sendrom
- Obezite
- Hareketsiz yaşam
- Beslenme alışkanlıkları
BPH Belirtileri
İdrar Yolu Semptomları
- Depolama Semptomları
- Sık idrara çıkma
- Nokturi (gece idrara kalkma)
- Urgency (ani sıkışma hissi)
- İdrar kaçırma
- Boşaltım Semptomları
- Zayıf idrar akımı
- İdrar yapmada zorluk
- Kesik kesik idrar yapma
- Damlama
Sistemik Etkiler
- Yaşam Kalitesi
- Uyku bozuklukları
- Sosyal izolasyon
- Cinsel işlev bozuklukları
- Psikolojik etkiler
- Komplikasyonlar
- Mesane taşları
- İdrar yolu enfeksiyonları
- Böbrek fonksiyon bozuklukları
- Akut üriner retansiyon
Tanı Yöntemleri
Klinik Değerlendirme
- Fizik Muayene
- Rektal muayene
- Prostat büyüklüğü değerlendirmesi
- Karın muayenesi
- Genel sistem muayenesi
- Semptom Skorlamaları
- IPSS (Uluslararası Prostat Semptom Skoru)
- Yaşam kalitesi değerlendirmesi
- Üroloji sorgulama formları
- Miksiyon günlüğü
Laboratuvar Tetkikleri
- Kan Testleri
- PSA ölçümü
- Böbrek fonksiyon testleri
- Tam kan sayımı
- Hormonal değerlendirme
- İdrar Tetkikleri
- Tam idrar tetkiki
- İdrar kültürü
- PVR (post-void rezidü)
- Üroflovmetri
Görüntüleme
- Temel Görüntüleme
- Transrektal ultrason
- Üriner sistem ultrasonu
- Prostat volüm ölçümü
- Rezidü idrar ölçümü
- İleri Görüntüleme
- Prostat MR
- Sistoskopi
- Ürodinami
- BT (gerektiğinde)
Modern Tedavi Yaklaşımları
İlaç Tedavisi
- Alfa Blokerler
- Tamsulosin
- Alfuzosin
- Doksazosin
- Terazosin
- 5-Alfa Redüktaz İnhibitörleri
- Finasterid
- Dutasterid
- Kombinasyon tedavileri
- Bitkisel tedaviler
Minimal İnvaziv Yöntemler
- Termal Tedaviler
- TUMT (Transüretral mikrodalga terapi)
- TUNA (Transüretral iğne ablasyonu)
- Lazer tedavileri
- PVP (Fotoselektif vaporizasyon)
- Yeni Teknolojiler
- UroLift
- Prostatik arteriyel embolizasyon
- Aquablation
- Rezum tedavisi
Cerrahi Tedavi
- Endoskopik Cerrahi
- TURP (Transüretral prostat rezeksiyonu)
- Lazer prostatektomi
- Bipolar rezeksiyon
- Plazmakinetik rezeksiyon
- Açık Cerrahi
- Prostatektomi
- Adenomektomi
- Suprapubik prostatektomi
- Retropubik prostatektomi
Yaşam Tarzı Değişiklikleri
Günlük Alışkanlıklar
- Beslenme
- Sıvı alımının düzenlenmesi
- Kafein kısıtlaması
- Alkol sınırlaması
- Sağlıklı beslenme
- Fiziksel Aktivite
- Düzenli egzersiz
- Pelvik taban egzersizleri
- Yürüyüş
- Kilo kontrolü
Önleyici Yaklaşımlar
- Düzenli Kontrol
- Yıllık check-up
- PSA takibi
- Ürolojik muayene
- Semptom değerlendirmesi
- Yaşam Kalitesi
- Stres yönetimi
- Düzenli uyku
- Sosyal aktiviteler
- Psikolojik destek
Sonuç
BPH, yaşlanan erkeklerde sık görülen ve yaşam kalitesini önemli ölçüde etkileyebilen bir sağlık sorunudur. Erken tanı ve uygun tedavi yaklaşımı ile semptomlar başarılı bir şekilde kontrol altına alınabilir. Modern tedavi seçenekleri ve yaşam tarzı değişiklikleri ile hastalığın yönetimi mümkündür.
Not: Bu bilgiler genel bilgilendirme amaçlıdır. BPH şikayetleriniz varsa, mutlaka bir üroloji uzmanına başvurunuz.