Damar Tıkanıklığı Tanımı, Belirti ve Bulguları, Nedenleri, Teşhis ve Tedavisi
TANIM ve NEDENLERİ
Damar tıkanıklığı farklı nedenlerden kaynaklanabilir. En sık rastlanan şekli ateroskleroz adı verilen ve damar sertliği olarak bilinen hastalıktır. Ateroskleroz, yağların zamanla damar duvarlarında birikmesi sonucu meydana gelir. Ateroskleroz orta ve büyük çaplı damarları tutar.
Ateroskleroz beslenme şekli ve hayat tarzıyla yakından ilgiliir. Ateroskleroz, yerleşim yerine ve damarda meydana gelen tahribatın derecesine bağlı olarak böbrek hastalıklarına, hipertansiyona (yüksek kan basıncı), inmeye ve diğer ciddi hastalıklara neden olabilir. Daha çok kalpten çıkan kanı vücuda taşıyan aort damarı, beyine kan götüren damarları, böbreklere ve bacaklara kan götüren büyük damarlarda görülür. Ayrıca ateroskleroz, kalp kaslarını besleyen koroner damarları etkileyerek koroner arter hastalığına ve kalp krizine neden olur.
BELİRTİ ve BULGULAR
Hastalığın başlangıç evresinde herhangi bir belirti gözlemlenmez. Damar tıkanıklığı belli bir dereceye gelmeden önce sessiz seyreder.
- Kalça, baldır veya uyluk kaslarında zorlamayla ortaya çıkan künt, kramp tarzı ağrı. Bu belirtiler kasık veya bacak damarlarında meydana gelen bir tıkanıklığın habercisi olabilir.
- Kol veya bacakta aniden gelişen güç ve/veya his kaybı, ani gelişen görme veya konuşma bozukluğu. Bu belirtiler, beyne kan götüren damarlarda meydana gelen bir tıkanıklığın ve bu tıkanıklık sonucu gelişen inmenin habercisi olabilir.
- Göğüste sıkışma ve yanma tarzında hissedilen angina pektoris ağrısı. Angina pektoris, koroner damarlardaki bir tıkanıklığı işaret edebilir.
RİSK FAKTÖRLERİ
- Hipertansiyon (yüksek kan basıncı)
- Yüksek serum kolesterol seviyeleri
- Şişmanlık
- Sigara
- Durağan yaşam tarzı
- Stres, aşırı duygu dalgalanmaları
- Kalıtımsal faktörler
ÖZEL TETKİKLER
- Anjiyo
- Egzersiz stres testi
- Serum kolesterol seviyelerinin tespiti
- Talyum testi
- Kalp ekokardiyografisi yapılabilir.
TEDAVİ
- Tıkanıklığın daha fazla ilerlemesini engellemek amacıyla kontrol edilebilir risk faktörlerinin azaltılması
- Risk faktörlerine yönelik ilaç tedavilerinin düzenli olarak uygulanması
- Baypas veya anjiyoplasti
