Perianal Fistül Nedir?

Perianal Fistül Nedir?

Perianal fistül, anüs çevresindeki deri ile rektum iç kısmı arasında oluşan anormal bir kanalın adı olarak tanımlanır. Bu kanal, genellikle bir perianal apse (makat çevresindeki iltihaplanma ve enfeksiyon) sonucu meydana gelir. Perianal fistüller, irinli enfeksiyonların bir sonucu olarak gelişir ve çoğunlukla şiddetli ağrı, akıntı ve bazen kanama gibi semptomlarla kendini gösterir. Bu durum, tedavi edilmediğinde kronikleşebilir ve ciddi komplikasyonlara yol açabilir.

Perianal fistüller, genellikle enfekte olmuş anal bezlerden kaynaklanır ve dışkılama sırasında ağrıya, makattan akıntıya, şişliklere neden olabilir. Tedavi edilmezse, fistüller daha karmaşık hale gelebilir, çevre dokulara yayılabilir veya yeniden enfekte olabilir.

Perianal Fistülün Belirtileri

Perianal fistülün belirtileri genellikle şunlar olabilir:

1. Ağrı ve Sızı: Fistülün olduğu bölgede, özellikle dışkılama sırasında ağrı veya sızı olabilir. Enfeksiyon ve iltihaplanma ağrıyı tetikler.
2. Makattan Akıntı: Fistül kanalı, irinli bir akıntıya neden olabilir. Bu akıntı, bazen kötü kokulu olabilir ve sıklıkla dışkılama sırasında artar.
3. Kanama: Fistül kanalı, rektumdan veya anüsten kanamaya neden olabilir. Kanama, genellikle dışkı ile birlikte veya dışkı yaparken görülür.
4. Şişlik ve Kızarıklık: Fistülün olduğu bölgede şişlik, kızarıklık ve ısınma hissi olabilir. Bu, enfeksiyonun belirtisi olabilir.
5. Sürekli Enfeksiyon: Fistülün bulunduğu bölgede sürekli enfeksiyon olabilir. Bu durum, bölgedeki dokuları etkileyerek iyileşme sürecini uzatabilir.

Perianal Fistülün Nedenleri

Perianal fistüllerin oluşmasına yol açan en yaygın nedenler şunlardır:

1. Perianal Apse: En yaygın neden, perianal apse oluşumudur. Anal bezlerdeki enfeksiyon, apseye yol açabilir ve bu apse patladığında, fistül kanalının oluşmasına neden olabilir.
2. Crohn Hastalığı: Crohn hastalığı, sindirim sistemi boyunca iltihaplanmalara yol açan bir hastalıktır. Bu hastalık, anal bölgedeki fistülleri artırabilir.
3. Travma ve Yaralanmalar: Anal bölgeye alınan yaralanmalar, fistül gelişimine yol açabilir. Özellikle doğum sırasında veya cerrahi işlemler sonrası gelişebilir.
4. Kanser: Rektum veya anal bölgede kanser, fistül oluşumuna neden olabilir.
5. Diyabet ve Bağışıklık Sistemi Sorunları: Bağışıklık sistemi zayıf olan kişiler, enfeksiyonlara karşı daha yatkındır ve bu durum, perianal fistül gelişimine yol açabilir.

Perianal Fistülün Teşhisi

Perianal fistülün teşhisi, doktor tarafından yapılan fiziksel muayene ve bazı testlerle konur. Teşhis aşamasında şu yöntemler kullanılabilir:

1. Fiziksel Muayene: Doktor, fistülün varlığını ve yerini belirlemek için makattan el ile muayene yapabilir. Bu işlem sırasında ağrı ve şişlikler incelenir.
2. Anorektal Ultrasonografi: Fistülün derinliğini ve yayılımını görmek için ultrasonografik inceleme yapılabilir. Bu test, fistülün çevre dokulara nasıl yayıldığını gösterir.
3. Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRG): MRG, fistülün daha net bir şekilde haritasını çıkararak tedavi planı oluşturulmasına yardımcı olur.
4. Endoskopik Yöntemler: Eğer fistül iç kısmı incelenmesi gerekiyorsa, endoskopik yöntemler kullanılarak, rektumun içi detaylı bir şekilde görüntülenebilir.

Perianal Fistülün Tedavisi

Perianal fistüller tedavi edilmediğinde, iyileşme süreci zorlaşabilir ve daha karmaşık hale gelebilir. Tedavi seçenekleri şu şekildedir:

1. Cerrahi Müdahale: Fistül tedavisinde cerrahi yöntemler genellikle gereklidir. Fistül kanalı temizlenir ve gerektiğinde kanalı oluşturan dokular alınır. Fistülün türüne göre farklı cerrahi seçenekler bulunabilir, örneğin seton yerleştirilmesi, fistülün iyileşmesini sağlayan bir yöntem olabilir.
2. Seton Yöntemi: Seton, fistül kanalına yerleştirilen bir ip veya şerit olup, enfeksiyonun boşaltılmasını sağlar ve iyileşme sürecini kolaylaştırır. Seton, fistül kanalı tam olarak iyileşene kadar takılı tutulur.
3. Fistül Lazer Tedavisi: Lazer tedavisi, fistül kanalını kapatmak ve enfeksiyonu tedavi etmek için kullanılan bir yöntemdir. Bu tedavi daha az invaziv olup, iyileşme sürecini hızlandırabilir.
4. Antibiyotikler: Eğer fistül enfekte olmuşsa, antibiyotik tedavisi kullanılabilir. Antibiyotikler, enfeksiyonun kontrol altına alınmasına yardımcı olur, ancak genellikle kalıcı çözüm sağlamaz.
5. Diyet ve Hijyen: Yüksek lifli diyetler, kabızlığı önlemek ve bölgedeki basıncı azaltmak için önerilebilir. Ayrıca, fistüller iyileşene kadar hijyenin dikkatlice sağlanması enfeksiyon riskini azaltır.

Sonuç

Perianal fistül, tedavi edilmezse kalıcı ağrıya ve komplikasyonlara yol açabilir. Erken teşhis ve doğru tedavi, bu durumu yönetmek için çok önemlidir. Cerrahi müdahale, çoğu durumda en etkili tedavi yöntemidir ve hastaların yaşam kalitesini artırabilir. Fistülün iyileşme sürecinde doğru bakım ve hijyen, enfeksiyon risklerini azaltabilir.