Posttravmatik Stres Bozukluğu Tanımı, Belirti ve Bulguları, Nedenleri, Teşhis ve Tedavisi
DİĞER AD(LAR)I
- PTSB
TANIM
Posttravmatik Stres Bozukluğu, eskiden “savaş yorgunluğu” veya “bomba şoku” olarak bilinen posttravmatik stres bozukluğu (PTSB) günümüzde insanları derin şoka uğratan olaylardan kaynaklan bir ruhsal bozukluk olarak tanımlanmaktadır.
Doğal afetler, savaş veya başka felaketlerle karşılaşan kişiler bunlardan etkilenir. Bu etkilenmenin derecesi, kişiden kişiye değişir. Bir kişinin karşılaştığı kötü olaylara karşı fiziksel ve psikolojik reaksiyonun derecesi, o kişide etkileri uzun süreli olabilen posttravmatik stres bozukluğu görülüp görülmeyeceğini belirler.
PTSB, olayı takiben hemen başlayabileceği gibi haftalar ve aylar sonra da ortaya çıkabilir. Tedavi ve olayın üzerinden zaman geçmesi belirtileri hafifletir.
BELİRTİ ve BULGULAR
Deprem, sel, fırtına gibi doğal afetler ve savaşlardan sonra kişilerde aşağıdaki semptomlardan biri veya birkaçı görülebilir:
- Olayla ilgili geri dönüşler (flash back) ve rüyalar. Çocuklar olayı doğrudan anımsamasa bile tek bir görüntü akıllarında kalabilir. Rüyaların spesifik konuları olmasa bile içerikleri korkutucudur.
- Uyku bozuklukları
- Öfke patlamaları
- Olayı hatırlatan durumlar karşısında yoğun stres
- Başağrısı, sindirim yakınmaları gibi kronik fiziksel sorunlar
- Çocuklarda konsantre olma güçlüğü veya öğrenme, konuşma güçlükleri
- Aile ve işle ilgili gelecek bekletisini yitirme
NEDENLERİ
- Kişide yoğun korku ve çaresizlik duygularını tetikleyen şiddetli travmalar.
- PTSB’nin başlangıcı ve şiddeti, maruz kalınan tehlikenin süresi ve yoğunluğuyla orantılıdır.
- Yoğun korkunun, beyinin korkuyla ilgili bölümünü fiziksel olarak tahrip ettiği düşünülmektedir.
- Ailede anksiyete, anababanın ayrı olması, daha önae travmaya maruz kalma gibi öykülerin olması, PTSB ye katkıda bulunabilen risk faktörleridir.
TEDAVİ
- Selektif serotonin gri alım inhibitörleri (SSRI) adı verilen antidepresan ilaç grubu en etkili tedavidir.
- Bireysel veya grup psikoterapisi önerilir. Terapinin hedefi hastanın olayın bütün ayrıntılarını hatırlamasını, yas tutma sürecini tamamlamasını ve yaşama devam etmesini sağlamaktır.
- Çocuklar için oyun terapisi
ALTERNATİF TIP VE DOĞAL TEDAVİ
- Akupunktur
- Biofeedback
- Göz Hareketi Tedavisi
Göz Hareketiyle Duyarsızlaştırma ve Yeniden-İşlem (EMDR) tedavisi ile bazı klinik çalışmalarda çok iyi sonuçlar elde edilmiştir.Bu yöntemde hasta travmatik olayı zihninde canlandırırken terapisitin hareket ettirdiği iki parmağını gözleriyle izler. Her bir hareket setinden sonra olayla ilgili yeni duygularını ve unuttuğu anıları terapiste aktarır. Her seans 90 dakika kadar sürer ve gerektiği kadar tekrarlanır.
- Masaj