Sinüzit Nedir?
Sinüzit, kafa kemiklerinin içinde bulunan ve hava dolu boşluklar olan sinüsleri döşeyen mukozanın iltihaplanmasıdır. Bu boşluklar küçük kanallarla burun boşluğuna bağlıdır ve normal şartlarda sürekli havalanır ve temizlenir. Ancak çeşitli nedenlere bağlı olarak bu kanalların tıkanması sonucu sinüzit gelişir.
Sinüs Anatomisi ve Fizyolojisi
- Sinüs Çeşitleri
- Maksiller sinüsler (yanak)
- Frontal sinüsler (alın)
- Etmoid sinüsler (göz çevresi)
- Sfenoid sinüsler (kafa tabanı)
- Normal Sinüs Fonksiyonları
- Mukus üretimi
- Hava filtrasyonu
- Kafa kemiklerinin hafifletilmesi
- Ses rezonansı
- Soğuk havanın ısıtılması
Sinüzit Tipleri ve Belirtileri
Akut Sinüzit
- Baş ve Yüz Belirtileri
- Yüzde basınç ve dolgunluk hissi
- Sinüs bölgelerinde ağrı
- Diş ağrısı benzeri şikayetler
- Göz çevresinde hassasiyet
- Şiddetli baş ağrısı
- Solunum Sistemi Belirtileri
- Burun tıkanıklığı
- Koyu renkli burun akıntısı
- Koku alma duyusunda azalma
- Post-nasal drip (geniz akıntısı)
- Boğaz ağrısı
- Sistemik Belirtiler
- Ateş
- Halsizlik
- Yorgunluk
- İştahsızlık
- Uyku bozuklukları
Kronik Sinüzit
- Persistan Belirtiler
- Sürekli burun tıkanıklığı
- Kronik baş ağrısı
- Kötü kokulu geniz akıntısı
- Öksürük
- Boğaz irritasyonu
- Yaşam Kalitesini Etkileyen Durumlar
- Kronik yorgunluk
- Uyku apnesi
- Konsantrasyon güçlüğü
- Depresif ruh hali
- Sosyal izolasyon
Sinüzit Nedenleri ve Risk Faktörleri
Enfeksiyöz Nedenler
- Viral Enfeksiyonlar
- Soğuk algınlığı
- Grip (influenza)
- Rinovirüs
- Koronavirüsler
- Bakteriyel Enfeksiyonlar
- Streptococcus pneumoniae
- Haemophilus influenzae
- Moraxella catarrhalis
- Staphylococcus aureus
Yapısal Nedenler
- Anatomik Bozukluklar
- Septum deviasyonu
- Nazal polipler
- Konka hipertrofisi
- Adenoid hipertrofi
- Çevresel Faktörler
- Hava kirliliği
- Sigara dumanı
- Alerjik etkenler
- Yüksek rakım
Predispozan Faktörler
- Sistemik Hastalıklar
- Diyabet
- Kistik fibrozis
- İmmün yetmezlik
- AIDS
- Yaşam Tarzı Faktörleri
- Sigara kullanımı
- Yüzme/dalma
- Uzun süreli uçak yolculuğu
- Aşırı klimalı ortamlar
Tanı Yöntemleri
Klinik Değerlendirme
- Fizik Muayene
- Anterior rinoskopi
- Orofarinks muayenesi
- Sinüs palpasyonu
- Transillüminasyon
- Öykü Alma
- Semptom süresi
- Tetikleyici faktörler
- Önceki tedaviler
- Alerji öyküsü
Görüntüleme Yöntemleri
- Radyolojik Tetkikler
- Sinüs grafisi
- Bilgisayarlı tomografi
- MR görüntüleme
- Konik ışınlı BT
- Endoskopik Değerlendirme
- Nazal endoskopi
- Sinüs endoskopisi
- Video-rinoskopi
- Fiberoptik muayene
Laboratuvar Testleri
- Mikrobiyolojik İnceleme
- Kültür
- Antibiyogram
- PCR testleri
- Mantar kültürü
- Alerjik Değerlendirme
- IgE düzeyleri
- Alerji testleri
- Deri prick testi
- Spesifik antikor testleri
Modern Tedavi Yaklaşımları
Medikal Tedavi
- Antibiyotik Tedavisi
- Amoksisilin/klavulanat
- Sefalosporinler
- Makrolidler
- Kinolonlar
- Destekleyici Tedaviler
- Nazal dekonjestanlar
- Steroidli spreyler
- Salin irrigasyon
- Mukolitik ajanlar
Cerrahi Tedavi
- Endoskopik Sinüs Cerrahisi
- Fonksiyonel ESC
- Septoplasti
- Konka cerrahisi
- Polip eksizyonu
- Minimal İnvaziv Prosedürler
- Balon sinüplasti
- Lazer uygulamaları
- Radyofrekans ablasyon
- Kryoterapi
Tamamlayıcı Tedaviler
- Fiziksel Tedaviler
- Buhar inhalasyonu
- Sıcak kompres
- Pozisyonel drenaj
- Manual terapi
- Yaşam Tarzı Değişiklikleri
- Nem kontrolü
- Alerjen kontrolü
- Sigara bırakma
- Stres yönetimi
Komplikasyonlar ve Önleme
Olası Komplikasyonlar
- Orbital Komplikasyonlar
- Periorbital selülit
- Orbital selülit
- Optik nörit
- Görme kaybı
- İntrakraniyal Komplikasyonlar
- Menenjit
- Beyin apsesi
- Kavernöz sinüs trombozu
- Epidural apse
Korunma Stratejileri
- Genel Önlemler
- El hijyeni
- Düzenli egzersiz
- Yeterli hidrasyon
- Dengeli beslenme
- Spesifik Önlemler
- Alerjik rinit kontrolü
- Düzenli nazal irrigasyon
- Nem kontrolü
- Düzenli kontroller
Sonuç
Sinüzit, erken tanı ve uygun tedavi ile kontrol altına alınabilecek bir hastalıktır. Özellikle kronik vakalarda multidisipliner yaklaşım ve hasta uyumu tedavi başarısı için kritik öneme sahiptir. Yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyebilen bu hastalıkta, korunma stratejilerinin uygulanması ve risk faktörlerinin kontrolü büyük önem taşır.
Not: Bu bilgiler genel bilgilendirme amaçlıdır. Sinüzit şikayetleriniz varsa, mutlaka bir KBB uzmanına başvurunuz.