Varis Tanımı, Belirti ve Bulguları, Nedenleri, Teşhis ve Tedavisi
TANIM
Varisler, deri altında yüzeysel, mavi-mor renkte, şişkin, kıvrımlı damarlar olarak kendini belli eder. Vücudun herhangi bir yerinde görülebilmekle beraber en çok bacak ve ayak damarlarında ortaya çıkar. Ağrılı ve rahatsızlık verici olsa da genellikle zararsızdır. Yüzeysel damar ağının yanı sıra bacaklarda daha derinden seyreden başka bir damar ağı vardır. Nadiren derin damarlarda varis meydana gelebilir.
BELİRTİ ve BULGULAR
- Özellikle ayak ve bacaklarda mavi-mor renkte belirgin damarlar
- Yüzeysel damarların uzun, kıvrımlı ve şişkin olarak görülmeleri
- Bacaklarda ağrı, dolgunluk hissi ve çabuk yorulma
- Uzun süre ayakta kalındığında ayaklarda veya ayak bileklerinde şişkinlik ve renk değişikliği
- Dokularda iltihap gelişmesi sonucu yüzeysel deri ülserleri
NEDENLERİ
- Kalıtsal faktörler: Sıklıkla ailenin başka bireylerinde de vardır. Damar içinde kanın geri dönüşünü ve göllenmesini engelleyen, kanın yerçekimine karşı kalbe doğru ilerlemesini sağlayan küçük kapakçıkların doğumsal olarak yokluğu veya yetersizliği söz konusu olabilir. Uzun boylu kişilerde daha sık görülür
- Mesleki faktörler: Uzun süreli ayakta durularak yapılan işler varis gelişimine neden olabilir veya olayı ağırlaştırabilir. En sık etkilenen meslek grupları berberler, cerrahlar, diş hekimleri ve öğretmenlerdir.
- Önceden geçirilmiş derin damar tıkanıklığı: Derin damarlardaki kapakçıkların yetersiz kalmasına neden olabilir. Aynı şekilde yakındaki bağlantılı damarlarda da yetersizlik gelişmektedir.
- Tümör, gebelik gibi karın içindeki basıncı arttıran durumlar da varise neden olabilir.
TEDAVİ
- Başlangıç halindeki vakalar varis çorabı giyebilir. Lokal damar genişlemelerinde sklerozan madde enjeksiyonu yapılır.
- Deri enfeksiyonu gelişen vakalarda; ılık serum fizyolojik ile ıslatılmış kompres uygulanır, lokal kortizonlu pomadlar tatbik edilir.
- Varis ülseri gelişen vakalarda yukarıda belirtilen tedbirlere ek olarak lokal antibiyotikli pomadlar ve çinko oksid pomadı uygulanır.
- Tedaviye cevap alınamayan hastalarda cerrahi girişimler uygulanır. Derin damarların yeterli olması durumunda yüzeysel damarların çıkarılması, damarların yukarıdan bağlanması ve yama şeklinde doku nakli yapılması uygulanan cerrahi yöntemlerden bazılarıdır.
KORUNMA
- Düzenli olarak egzersiz yapın. Böylece bacak kaslarınız formunu korur ve kan dolaşımı kolaylaşır.
- Yağ, şeker ve tuz miktarı düşük gıdalar alın. Bol su için. C ve E vitamini takviyesi alın. Bu sayede damar sağlığınızı korumuş olursunuz.
- Eğer mesleğiniz sürekli olarak ayakta durmayı gerektiriyorsa; sabit bir yerde durmak yerine yürüyüşler yapın, bacaklarınızı ara sıra gerin.
- Sigara içiyorsanız, bırakın.
- Eğer gebeyseniz, geceleri sol yana yatarak uyumaya çalışın. Sırt üstü uyumak, karın içindeki damarların üzerine binen basıncı arttırır. Gün içinde de elastik çoraplar giyerek bacaklarınızdaki kan dolaşımını hızlandırmaya çalışın.
